برنامه ویژه ی مدرسه - بوم
برنامه بوم مدرسه
با کمی توجه به تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقلیمی در نقاط مختلف کشور، متوجه این امر می‌شویم که آموزش‌های کاملا مشابه برای همه دانش آموزان کشور باید اصلاح شود و متولیان این امر در هر منطقه‌ای از کشور و هر شهر و حتی هر مدرسه که از جمله آنها مدیران و معلمان هر مدرسه هستند با توجه به شرایط و ویژگی‌های خاص آن منطقه به اصلاح نحوه آموزش دانش‌آموزان همت بگمارند.
آموزش موفقیت آمیز جمعیت کشور یکی از مهمترین اهرم‌های پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. این نیز یکی از بزرگترین چالشهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است که جامعه آموزشی کشور با آن روبرو هستند.
در مصوبه جلسه 962 مورخ 10/12/1394 شورای عالی آموزش و پرورش، عنوان جدیدی با نام “برنامه ویژه مدرسه” به چشم می خورد. این مصوبه به متولیان آموزش اجازه می‌دهد که آموزش و یادگیری پژوهش محور و ارائه خلاقانه سمینار و آموزش مهارت تامین معاش حلال به دانش آموزان هر منطقه ارائه شود.
پیامدهای مثبت و مفید برنامه ویژه مدرسه چیست؟
مدیران و معلمان مدرسه از سطح مجری صرف به سطح طراح و سازمان دهنده برنامه های درسی در سطح مدرسه، رشد و ارتقاء پیدا می‌کنند.
- احیای فرصت‌های قابل استفاده در فضای یادگیری و بهره‌مندی و استفاده از موقعیت‌های منطقه‌ای درآموزش؛
- نزدیک شدن آموزش‌ها به نیازهای عینی و خواست‌های دانش‌آموزان و والدین آنها؛
- فراهم ساختن فضای انتخابی برای دانش آموزان و ایجاد فرصت برای توجه به جنبه انفرادی آموزش؛
- تقویت نگاه به مدرسه به منزله “محور توسعه محله و شاخص بالندگی آن”: محله برای مدرسه و مدرسه برای محله؛
- والدین توانمند و فعال در این برنامه مشارکت داده شوند تا در زمینه های طراحی برنامه، پیشنهاد موضوع،
- سازماندهی، اجرا و ارزشیابی از ایده های مختلف و متنوع به نحو احسنت استفاده شود.
- استفاده از پتانسیل‌ها و موقعیت‌های منطقه‌ای درآموزش و احیای این فرصت‌ها در برنامه ویژه مدرسه؛
اجزاء مختلف برنامه ویژه مدرسه:
هر برنامه و طرحی شامل اجزاء و عناصر مختلفی است که برای رسیدن به اهداف و غایات آن طرح هر کدام از این اجزاء و عناصر باید با توجه به اولویت بندی و سطح اهمیت آن بخوبی دربرنامه گنجانده شوند. هر برنامه درسی شامل 10 عنصر اصلی است که شامل: الف) منطق یا چشم انداز برنامه ب) غایات و اهداف ج) محتوای برنامه د) فعالیت های یادگیری دانش‌آموزان ه) نقش معلم و) مواد و منابع ز) گروهبندی ح) فضای ارزشیابی
ایجاد روحیه کار تیمی می تواند یکی از نتایج برنامه بوم مدرسه باشد
برای آموزش بوم مدرسه می توان اجزاء مختلف برنامه ویژه مدرسه را به صورت یک تار عنکبوت مجسم کرد که تمام این عناصر از طریق تارهای شبکه عنکبوت به یکدیگر متصل هستند. همانطور که در شکل دیده می شود منطق برنامه در مرکز قرار دارد چون از اهمیت وافری برخوردار است و تمام عناصر دیگر از طریق این مرکز و روابط 2 سویه با دیگر عناصر، این شبکه را می سازند. از طرف دیگر تشبیه کردن این عناصر به تار عنکبوت، نشان‌دهنده این است که تمام این عناصر برای رسیدن به هدف نهایی از اهمیت بسزایی برخوردارند و نبود یا ضعف در هر کدام از این عناصر می تواند باعث آسیب پذیری کل شبکه شود و یا در معرض پاره‌شدگی قرار بگیرد، زیرا انسجام برنامه به تک تک عناصر آن وابسته است. به همین دلیل آموزش بوم مدرسه و نحوه طراحی آن پیچیدگی‌هایی را دارد که شاید وقت گیر و پرهزینه باشد. ما در گروه خود با استفاده از سال ها، تجربیات مدیران و بکارگیری مشاوران مجرب در این زمینه برنامه ویژه بوم مدرسه را آماده کرده‌ایم تا شما مدیران و معلمان عزیز بتوانید بدون نگرانی و با اطمینان کامل تنها با دانلود بوم مدرسه آماده، آن را در مدارس به اجرا بگذارید و به اهداف خود در مدرسه، جامه عمل بپوشانید.
شبکه تار عنکبوتی عناصر برنامه درسی
آموزش تدوین برنامه ویژه مدرسه(بوم):
جهت تدوین نقشه برنامه درسی، پرداختن به دغدغه ها و احساس مسئولیت معلمان ضروریست که از مجریان برنامه ویژه درسی هستند و عملکرد آنها بر یادگیری دانش آموزان تاثیر گذار است. برای تدوین و پیاده سازی برنامه ویژه مدرسه، مراحلی باید پشت سرگذاشته شود تا بتوان طرحی جامع، مفید و موثر را به اجرا درآورد که در ادامه بطور خلاصه و مفید، نگاهی گذرا به آن خواهیم داشت:
دانلود بوم مدرسه آماده
افتخار آن را داریم که اعلام کنیم با تهیه کردن برنامه ویژه بوم مدرسه برای مدیران و معلمان نقاط مختلف کشور، کمک کنیم تا بتوانند با راحتی بیشتری این مصوبه را در مدرسه عملی کنند. دانلود بوم مدرسه آماده را به همه متولیان این امر پیشنهاد می‌دهیم تا بتوانند به طور موثری در زمینه پیاده سازی آموزش‌های درست با توجه به نیازهای اجتماعی و فرهنگی هر منطقه‌ای به تربیت و آموزش بهتر دانش آموزان، کمک سازنده ای صورت پذیرد.
اساسا برنامه‌های درسی جدید و نوآوری‌های آموزشی به میزانی که بتواند تصور و تجسمی قدرتمند و مشترک در میان مخاطبانش به وجود آورد و شکل دهد، قرین موفقیت خواهد بود. این موضوع برای شما به عنوان مدیر مدرسه، که هدایت این برنامه را در مدرسه تان بر عهده دارید، بسیار مهم است.
بوم یا برنامه ی ویژه ی مدرسه چیست؟
 تعریف برنامه ویژه ی مدرسه
بوم یا برنامه ویژه مدرسه یعنی اینکه مدیریت مدرسه، شورای مدرسه و معلمان مدرسه اجازه دارند و می‌توانند برای زمان معینی از آموزش رسمی مدرسه، خودشان موضوع، محتوا، ارائه دهنده و معلم انتخاب کنند همچنین مواد آموزشی تولید کنند، آموزش دهند، ارزشیابی کنند، کارنامه ارائه دهند و به طور کامل یک برنامه درسی را طراحی و اجرا کنند. این در واقع یک فضای جدیدی است که در نظام آموزش و پرورش ما به این شکل وجود نداشته است؛ در این برنامه نه تنها این اجازه به مدرسه داده شده است بلکه از مدرسه خواسته شده است که وارد این فاز شود و این کار را انجام دهد. |
بوم مخفف چیست؟
| بوم مخفف عبارت ب=برنامه و= ویژه م=مدرسه |
خواستگاه های برنامه ویژه مدرسه
اختیارات برنامه ی ویژه ی مدرسه
اولی خاستگاه علمی است؛ یعنی در نظام دانش رشته برنامه‌ریزی درسی، جزو بدیهیات این رشته است که برنامه درسی دارای سه سطح است: برنامه درسی ملی، برنامه درسی استانی و برنامه درسی سطح مدرسه‌ای.
بوم در سطح مدرسه قرار می‌گیرد؛ ما عمده کتاب‌های درسی کشورمان در سطح برنامه ملی است، کتاب‌های استان شناسی در سطح برنامه استانی و «بوم»، سطح عملیاتی نشده‌ای بود که اینک دارد محقق می‌شود. پس اولین خاستگاه برنامه ویژه مدرسه، خاستگاه علمی است که دانش برنامه درسی به ما حکم می‌کند که سطح باید در برنامه شما وجود داشته باشد.
خواستگاه دوم، بحث نیاز اجتماعی است؛ جامعه و اجتماع از آموزش و پرورش و از مدرسه، یک کارکردهایی را طلب می‌کند که خیلی‌هایش مربوط به پیوند یک مدرسه با بافت محیطی خود است؛ به عبارت دیگر این شعار سند تحول بنیادین آموزش و پرورش «مدرسه در خدمت محله و محله در خدمت مدرسه» در چنین بستری امکان تحقق پیدا می‌کند.
سومین خاستگاه بوم، مبانی قانونی است؛ در اسناد تحولی ما براساس توجه به خاستگاه اول و دوم، در بند 5 -5 سند تحول بنیادین، در بند 2 -13 برنامه درسی ملی، در سیاست‌های ابلاغی، در بسیاری از بخش های مبانی نظری تحول بنیادین به این موضوع تأکید کردند که شما باید بخشی از برنامه درسی را در اختیار مدرسه بگذارید.
تعریف برنامه بوم:
برنامه ای است که با اعتماد به صلاحیت و توان مدرسه، مجوز برنامه ریزی درسی، اجرا و ارزشیابی حجم معینی از زمان رسمی آموزش را با رعایت چارچوب های مقرر به مدرسه واگذار می کند.
اهداف برنامه بوم :
- پاسخگویی به نیازهای منطقه ای و محلی ناشی از تفاوت های محیط زندگی شهری، روستایی، عشایری، فرهنگی، جغرافیایی، …، جنسیتی و فردی دانش آموزان
- تنوع بخشی به محیط های یادگیری با بهره گیری از امکانات و فضاهای آموزشی داخل و خارج از کلاس و مدرسه و ایجاد فضایی شاداب، پرنشاط و لذت بخش برای دانش آموزان
- ارتقای جایگاه مدرسه در اذهان عمومی به عنوان محور توسعه محله و شاخص بالندگی آن:محله برای مدرسه، مدرسه برای محله
اختیارات مدرسه در برنامه بوم:
از جمله انتخاب موضوع، عنوان، هدف، محتوا و سرفصل های هر برنامه و چگونگی اجرا و ارزشیابی) از مسئولیت ها و اختیارات داخلی مدرسه است که توسط شورای مدرسه و با هدایت و مسئولیت مدیر مدرسه انجام می شود.
زمینه و موضوعات برنامه بوم :
مدارس در خصوص انتخاب موضوعات و محتوای برنامه های ویژه مدرسه دارای اختیار هستند و می توانند در زمینه هر یک از ساحت های شش گانه تعلیم و تربیت (اعتقادی، عبادی و دینی، اجتماعی و سیاسی، زیستی و بدنی، زیباشناختی و هنری، اقتصادی و حرفه ای، علمی و فناورانه )حول موضوعات مناسب تاریخی،اعتقادی، اجتماعی، یا معرفی حرفه ها، هنرها، جغرافیا، آیین و رسوم، نیازها و شرایط اقلیمی و جغرافیای مدرسه دست به انتخاب بزنند.
منابع:
https://sadeto.com/%d8%a8%d8%b1%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d9%88%db%8c%da%98%d9%87-%db%8c-%d9%85%d8%af%d8%b1%d8%b3%d9%87-%d8%a8%d9%88%d9%85/
https://madreseyar.com/%D8%A8%D9%88%D9%85-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DB%8C-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87/